Lễ hội Sâm Ngọc Linh lần thứ VII không đơn thuần là một sự kiện kinh tế hay văn hóa, nó là lời mời gọi từ đại ngàn. Không ồn ào, không thị thành, không lấp lánh những ánh đèn LED, hành trình đến Nam Trà My để tham dự lễ hội là một trải nghiệm du lịch thực sự – nơi con người đi tìm sự nguyên bản trong chính thiên nhiên và dược liệu quý giá mà Việt Nam đang sở hữu: sâm Ngọc Linh.
Đường đến Ngọc Linh – đi để thấy, để hiểu
Không có máy lạnh, không có đường cao tốc thẳng tắp, hành trình lên Nam Trà My là chuỗi những khúc cua nối tiếp nhau, những con dốc vắt ngang triền núi và đôi lúc là những đoạn đường đất đỏ hun hút giữa rừng. Nhưng chính những khó khăn ấy lại khiến người ta nhớ lâu và hiểu hơn giá trị thật của từng gốc sâm được trồng nơi đây.
Trên hành trình ấy, từng đỉnh núi, từng thung lũng, từng ngôi làng nhỏ ẩn mình trong sương sớm đều thì thầm về một thứ cây mà đồng bào Xơ Đăng gọi bằng niềm tự hào: sâm Ngọc Linh. Không cần đợi đến lễ hội, nơi đây quanh năm vẫn kể về sâm, như kể về một báu vật sống, được giữ gìn bằng cả tâm huyết và sự chắt chiu của núi rừng.
Lễ hội – nơi gặp gỡ của sự thật và sự kỳ vọng
Khi bước chân đến khu vực chính của lễ hội, du khách dễ dàng cảm nhận sự trang trọng nhưng không xa cách. Không gian lễ hội được tổ chức giữa núi đồi, nơi có thể ngẩng đầu thấy rừng, cúi đầu thấy đất, và xung quanh là nụ cười hiền lành của người dân địa phương.
Tại đây, sâm không nằm trong tủ kính, cũng không được ca tụng bằng những lời lẽ mỹ miều. Sâm Ngọc Linh xuất hiện một cách mộc mạc, khi người trồng mang vài củ sâm thật sự còn bám đất, kể về hành trình chăm sóc cây như nuôi một đứa trẻ. Những câu chuyện không hào nhoáng nhưng đủ khiến người nghe cảm thấy xúc động. Bởi sâm ở đây không chỉ quý vì hoạt chất, mà còn vì mồ hôi, nước mắt và cả niềm tin của những người giữ núi.
Trải nghiệm không chỉ là “check-in”
Không giống những điểm du lịch nổi tiếng vốn quen với dịch vụ trọn gói và những khung hình đẹp chuẩn Instagram, lễ hội Sâm Ngọc Linh không đặt mục tiêu “mời gọi đại chúng” theo cách đại trà. Người đến đây thường là người có chủ đích – hoặc để tìm hiểu dược liệu quý, hoặc để nghiên cứu thị trường, hoặc đơn giản là đi tìm cảm giác được sống chậm giữa thiên nhiên nguyên sơ.
Ở lễ hội, bạn có thể tận mắt thấy vườn sâm, gặp người chăm sâm thật sự. Bạn cũng có thể thử trà sâm, rượu sâm, mật ong sâm, những sản phẩm không phải để trưng bày mà là thành quả lao động nghiêm túc. Bạn có thể nghe những buổi tọa đàm chuyên sâu, hoặc chỉ cần ngồi dưới mái nhà rông, nhâm nhi một tách trà nóng và cảm nhận hương núi len vào từng nhịp thở.
Sâm – không phải để ngưỡng vọng, mà để hiểu
Sâm Ngọc Linh được gọi là “quốc bảo”, là “dược liệu quý nhất thế giới”. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở các danh xưng, thì thật dễ khiến người ta nhìn nó như một thứ quá xa vời. Chính lễ hội, với cách tổ chức dung dị, là dịp để người ta nhìn lại: sâm không phải là biểu tượng để ngưỡng vọng, mà là thực thể sống cần được hiểu, được gìn giữ và phát triển một cách đúng đắn.
Hiểu để biết tại sao một số cây sâm 5 năm tuổi có thể trị giá hàng chục triệu đồng. Hiểu để thấy sự phát triển của ngành dược liệu không thể chỉ là chuyện thương mại hóa, mà cần đi đôi với bảo tồn giống bản địa, với sự sống còn của rừng nguyên sinh, với điều kiện sống của người dân nơi trồng sâm. Và hiểu để thấy, một sản phẩm quý không thể mãi dựa vào những chiến dịch quảng bá, mà phải bắt nguồn từ niềm tin vào giá trị thật.
Kết lại bằng một lời hẹn
Lễ hội Sâm Ngọc Linh không ồn ào như những lễ hội xuân, cũng không đông đúc như các sự kiện văn hóa khác. Nhưng chính sự yên bình, sự nguyên bản và chiều sâu trong cách tổ chức lại là điều khiến người đến đây một lần rồi sẽ muốn quay trở lại. Không phải để mua một hộp quà, hay để sở hữu một củ sâm, mà để hẹn gặp lại sự chân thành giữa đại ngàn. Và để hiểu rằng, Ngọc Linh không chỉ là tên một loại sâm, đó còn là tên gọi của cả một khát vọng gìn giữ, một cách sống hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
